Banka e Shqipërisë ka sugjeruar përsëri këtë vit rishikimin e skemës së pensioneve, duke përfshirë marrjen e masave për zhvillimin e skemave suplementare të detyrueshme dhe vullnetare.
Në seancën dëgjimore në Komisionin Kuvendor të Ekonomisë për projektbuxhetin 2025, Zëvendësguvernatorja e Parë, Luljeta Minxhozi, tha se skema e sigurimeve shoqërore vijon të jetë një barrë e madhe mbi financat publike, më një deficit nga kjo skemë për vitin 2025 parashikohet rreth nivelit 2% të PBB-së, duke përbërë dhe 75% të deficitit të përgjithshëm buxhetor.
“Sfida e sistemit të pensioneve bëhet edhe më serioze po të marrim në konsideratë dhe problemet demografike me të cilat po përballet vendi, të diktuara si nga plakja e popullsisë ashtu edhe nga emigrimi i forcës së aftë për punë. Për këtë arsye, në konsistencë me komunikimet tona të mëparshme, ne përshëndesim iniciativat për një rishikim të skemës së pensioneve, dhe potencialisht edhe të skemave të tjera të mbrojtjes sociale.
Në gjykimin tonë, rishikimi i parametrave të skemës duhet të garantojë qëndrueshmërinë afatgjatë të saj, si dhe një ndikim sa më të vogël në buxhetin e shtetit, jo vetëm në afatin e shkurtër, por dhe në atë të mesëm e të gjatë.
Po ashtu, rishikimi i shtyllës së parë të skemës – asaj me kontribute të detyrueshme – duhet të bëhet paralelisht dhe i koordinuar me masa plotësuese për zhvillimin e shtyllës së dytë dhe të tretë të sistemit, ose skemat e sigurimit suplementar të detyruara dhe vullnetare,” tha znj.Minxhozi.
Në përgjithësi, Banka e Shqipërisë gjykon se financat publike do të vijojnë të përballen me sfidën e dyfishtë për të siguruar burimet e nevojshme për të përballuar kostot e skemave të përkrahjes sociale financimin e investimeve publike, por nga ana tjetër duhet të kujdesen për qëndrueshmërinë afatgjatë të shëndetit të tyre, çka kufizon hapësirat për deficit dhe huamarrje.
“Në këtë kontekst, Banka e Shqipërisë mirëpret dhe mbështet iniciativën për adoptimin e një strategjie afatmesme të të ardhurave publike, si instrumenti më optimal për adresimin e sfidës së dyfishtë që përmenda më sipër.
Kjo strategji duhet të synojë reduktimin e informalitetit dhe të evazionit fiskal, i cili ka qenë e mbetet një problem për financat publike, si dhe të kujdeset për hartimin e një sistemi e politike tatimore të qëndrueshëm në kohë, të thjeshtë e koherent,” tha zv/Guvernatorja Minxhozi.
Banka e Shqipërisë vlerëson se niveli i projektuar i të ardhurave publike (me rritje prej 5.7%) në projektbuxhet është i arritshëm, megjithëse vlerësohet se mbështetet në skajin optimist të projeksioneve për rritjen ekonomie.
Banka e Shqipërisë kërkon vëmendje të vazhduar nga autoritetet fiskale për monitorimin rigoroz të ecurisë së realizimit të të ardhurave, me qëllim identifikimin në kohë të diferencave negative midis nivelit të realizimit dhe planifikimit të tyre. Këto diferenca, sipas Bankës së Shqipërisë, mund të kompensohen me masa fiskale shtesë.
“Në gjykimin tonë, lindja e diferencave të tilla duhet të adresohet nga masa fiskale, të cilat minimizojnë ndikimin e këtyre diferencave në nivelet e parashikuara të deficitit buxhetor dhe të borxhit publik,” tha znj.Minxhozi.
Postimi ” Banka e Shqipërisë kërkon rishikimin e skemës së pensioneve dhe zhvillimin e skemave suplementare ” eshte marre nga Revista Monitor.
