Intervistë me Agim Rrapaj, kryetar i Këshillit të Agrobiznesit Shqiptar
Banka e Zhvillimit mund të jetë një instrument efikas për të rritur mbështetjen për sektorët e ekonomisë së ushqimit në Shqipëri.
Agim Rrapaj, kryetar i Këshillit të Agrobiznesit Shqiptar, thotë në një intervistë për “Monitor” se sistemi financiar në Shqipëri, deri më sot, nuk ka mundur të financojë me kushte të përballueshme dhe efikase bujqësinë dhe sektorët e ekonomisë së ushqimit.
Sipas tij, Banka e Zhvillimit mund të ndihmojë në adresimin e problemeve të mëdha të sektorit bujqësor në vend, që fillojnë me zhvillimin joefikas të procesit të kooperimit dhe koordinimit.
Ai nënvizon se sipërfaqja e tokës është ndarë në 1.8 milionë parcela, kapaciteti ujitës përdoret në masën deri në 50% të sipërfaqes së mundshme për t’u ujitur, ndërsa procesi i konsolidimit dhe certifikimit të tokës bujqësore dhe regjistrimi i saj në Agjencinë e Kadastrës ecën me ritme shumë të ngadalta.
Bujqësia është ndër sektorët më të nënkredituar të ekonomisë shqiptare. A besoni se një Bankë Zhvillimi mund të jetë një instrument efikas për të rritur mbështetjen për këtë sektor?
Bujqësia, megjithëse është e gjithëpranuar se është sektor jetik, rezulton një ndër sektorët më të nënkredituar të ekonomisë shqiptare. Gjithashtu, edhe sektorë të tjerë të ekonomisë së ushqimit në Shqipëri kanë qenë dhe janë sektorë të nënfinancuar krahasuar me kontributin që japin në PBB dhe me rajonin e më gjerë. Studimet dhe analizat që Këshilli i Agrobiznesit Shqiptar (KASH) ka bërë ndër vite kanë arritur në konkluzionin se sistemi aktual financiar në Shqipëri nuk ka mundur të financojë dhe të kreditojë me kushte të përballueshme dhe efikase bujqësinë dhe sektorët e ekonomisë së ushqimit.
Besoj se Banka e Zhvillimit, me mënyrën si është konceptuar të funksionojë, do të përmirësojë ndjeshëm situatën e financimit të projekteve madhore dhe kreditimit me kushte lehtësuese. Gjithashtu, do të jetë një instrument efikas për të rritur mbështetjen, për të gjithë sektorët e ekonomisë së ushqimit në Shqipëri.
Besimi im bazohet në disa fakte, të cilat janë parashikuar në projektligjin në proces konsultimi publik: Banka do të funksionojë si një institucion i pavarur, jofitimprurës, me aksioner dhe mbështetje nga buxheti i shtetit minimalisht me 51%, në shumën 100 milionë euro, por pa ndikim politik.
Banka e ka të specifikuar në objektin e vet mbështetjen e sektorëve të ekonomisë së ushqimit. Gjithashtu, ajo do të jetë ndërmjetëse për disa institucione financiare ndërkombëtare: si Banka Europiane e Investimeve (BEI), Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), Banka Gjermane për Zhvillim (KFW), Kooperacioni Italian, Bankës Botërore përmes IFC, etj.
Banka do të koordinojë veprimtarinë e vet me Postën Shqiptare dhe do të asistohet në vijim nga institucioni financiar prestigjioz italian “Cassa Depositi e Prestiti”.
Në cilat degë të aktivitetit bujqësor dhe agropërpunues besoni se një bankë zhvillimi mund të ndihmojë në çlirimin e potencialeve të rritjes?
Banka Shqiptare e Zhvillimit besoj se do të kontribuojë në mbështetje të financimit të strategjive dhe projekteve madhore të hartuara në të gjithë sektorët kryesorë të ekonomisë së ushqimit në Shqipëri, si në atë të Bujqësisë, Blegtorisë, Peshkimit dhe Akuakulturës, Agrobiznesit, Agropërpunimit, Turizmit, Agroturizmit dhe Mjedisit në zonat rurale, Agropylltarisë, Bimëve Aromatike dhe Mjekësore, Bujqësisë biologjike dhe Bletarisë, Subjekteve të ushqimit social (bujtinat), Tregjeve Agro–Blegtorale, gjithashtu edhe atë të mikrofinancës në zonat rurale etj.
Gjithashtu, do të financojë me kushte lehtësuese dhe mbështetëse për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, startup-et, eksportin, projektet madhore infrastrukturore në zonat rurale, etj.
Për mendimin tuaj, cilat janë problemet kryesore në bujqësi dhe agropërpunim që mund të adresohen me ndihmën e një banke zhvillimi?
Problemet kryesore në bujqësi dhe sektorët e tjerë të ekonomisë së ushqimit në Shqipëri të pazgjidhura në vite janë në zhvillimin joefikas të procesit të kooperimit dhe koordinimit.
Struktura aktuale e organizimit është jo eficiente dhe jodobiprurëse, pasi ka gjeneruar një raport negativ midis subjekteve të formalizuara dhe atyre informale. Raporti aktual është me 78% të subjekteve që janë informalë dhe 22% formalë.
Sipërfaqja e tokës është ndarë në 1.8 milionë parcela. Kapaciteti ujitës përdoret në masën deri në 50% të sipërfaqes së mundshme për t’u ujitur. Procesi i konsolidimit dhe certifikimit të tokës bujqësore dhe regjistrimi i saj në Agjencinë e Kadastrës ecën me ritme shumë të ngadalta.
Fusha e Mekanizimit, Inovacionit dhe Dixhitalizimit është një tjetër problem madhor që kërkon mjete financiare të konsiderueshme për t’u zgjidhur.
Fusha e financimit në tërësi dhe atij me kushte lehtësuese në veçanti si dhe disbursimit të fondeve grant nga buxheti dhe partnerët ndërkombëtarë është një tjetër problem madhor që kërkon zgjidhje pa humbur kohë.
Fusha e përmirësimit të legjislacionit aktual dhe hartimit të disa ligjeve që mungojnë siç është ai për sigurimet në fushën e ekonomisë së ushqimit është një tjetër problem madhor që kërkon zgjidhje.
Banka e Zhvillimit do të ketë ndikim pozitiv direkt dhe indirekt në futjen në rrugën e zgjidhjes dhe zgjidhjen e problemeve që përmenda më sipër.
LEXONI EDHE:
Banka e Zhvillimit, çfarë mund t’i shtojë “mozaikut” të tregut financiar
Postimi ” “Banka e Zhvillimit mund të përmirësojë kreditimin e bujqësisë dhe ekonomisë së ushqimit” ” eshte marre nga Revista Monitor.
