Yield-et e borxhit të qeverisë po shënojnë një rënie rekord. Sipas Bankës së Shqipërisë, yield-i uniform i pranuar i obligacioneve 2-vjeçare në ankandin e rihapjes së zhvilluar këtë javë zbriti në 2.85%, nga 2.96% që kishte qenë në ankandin e mëparshëm. Një vit më parë, yield-i i obligacioneve 2-vjeçare ishte 4.23%.
Yield-i i obligacioneve 2-vjeçare tashmë ndodhet vetëm 0.1 pikë përqindje sipër normës bazë të interesit, marzhi më i ulët i shënuar ndonjëherë. Gjithashtu, yield-i obligacioneve 2-vjeçare është vetëm 0.08 pikë përqindje sipër yield-it të bonove 12-mujore, duke shënuar edhe në këtë rast një minimum historik.
Rënia e fortë e yield-it të obligacioneve 2-vjeçare duket se i detyrohet një kërkese shumë të madhe nga investitorët. Nga 4 miliardë lekë që ishte shuma e shpallur për financim nga Ministria e Financave, kërkesa totale në ankand arriti në më shumë se 13.7 miliardë lekë.
Në fund, Ministria e Financave vendosi të rrisë shumë e emetimit në 4.6 miliardë lekë, në përgjigje ndaj kërkesës së lartë dhe yield-eve në rënie.
Një rënie rekord pësuan javën e kaluar edhe yield-et e obligacioneve 7-vjeçare, që zbritën në 3.88%, nga 4.05% që kishin qenë në ankandin e mëparshëm. Një vit më parë, yield-i i obligacioneve 7-vjeçare kishte qenë 5.98%.
Që prej vitit të kaluar, yield-et po ndjekin një tendencë në rënie dhe marzhi mbi normën bazë të interesit po thyen rekorde historike në rënie. Sipas ekspertëve, kjo mund të shpjegohet me likuiditetin e lartë në treg, tkurrjen e kërkesës për financim nga qeveria në tregun e brendshëm financiar, rënien e pritshmërive inflacioniste, por edhe një perceptimi më të ulët të rrezikut rreth titujve të borxhit publik. Pjesërisht, kërkesa është nxitur edhe nga pjesëmarrja e investitorëve jorezidentë. Shuma e investuar prej tyre (14.4 miliardë lekë) përbënte 29% të shtesës së huamarrjes së brendshme për vitin 2024.
Vlerësohet se përqendrimi i lartë i pagesave buxhetore në muajin dhjetor të vitit të kaluar ka krijuar rezerva të mëdha likuiditeti në sistemin financiar. Sipas treguesve fiskalë të qeverisë, në dhjetor buxheti kaloi nga një suficit prej 71.6 miliardë lekësh, në një deficit prej 18.2 miliardë lekësh. Injektimi i gati 90 miliardë lekëve brenda një muaji është reflektuar në rritjen e depozitave bankare.
Në fund të janarit 2025, vlera e depozitave bankare të përfshira në përkufizimin e parasë së gjerë arriti në 1.397 trilionë lekë, në rritje me 61 miliardë lekë krahasuar me nëntorin 2024.
Të gjithë këta faktorë kanë sjellë ulje të yield-eve në nivele rekord, në terma relativë kundrejt normës bazë.
Rënia e yield-eve po ul koston e huamarrjes së qeverisë, por si instrument benchmark reflektohet edhe në uljen e normave të interesit për financimin e sektorit privat. Rënia e normave të interesit ka favorizuar një rritje të shpejtë të kredisë.
Portofoli i kredisë për ekonominë, i matur si tepricë, në fund të janarit arriti vlerën e 840.9 miliardë lekëve. Me bazë vjetore, portofoli total i kredisë ishte në rritje me 13.5%, duke ruajtur ritme të ngjashme të rritjes me ato të fundit të vitit të kaluar.
Për momentin, kredia po vazhdon të rritet me ritmet më të larta në 15 vjet, pavarësisht paralajmërimeve të Bankës së Shqipërisë dhe madje aplikimit të për herë të parë një shtese të posaçme kundërciklike në raportin e kërkuar të mjaftueshmërisë së kapitalit./ E.Shehu
Burimi: Ministria e Financave
Postimi ” Yield-et bien “përtokë”, obligacionet 2-vjeçare pranë normës bazë të interesit ” eshte marre nga Revista Monitor.
