Shoqata e Mikrobirrarive Artizanale Shqiptare kërkon uljen me 50% të akcizës së birrës për prodhuesit e vegjël të birrës artizanale me prodhim vjetor deri në 10 mijë Hl.
Propozimi i prodhuesve të birrës artizanale për uljen e akcizës, në përputhje me praktikat europiane vjen në kuadër të hartimit dhe diskutimeve të paketës fiskale 2026 nga Ministria e Financave.
“Të vendoset një shkallë e reduktuar akcize deri në 50% për prodhuesit vendas me prodhim vjetor deri në 10,000 HL;
Të parashikohet një mekanizëm verifikimi transparent i sasisë së prodhimit vjetor, përmes raportimit në sistemin fiskal dhe kontrollit doganor;
Të harmonizohet korniza ligjore me Direktivën 92/83/EEC të BE, duke e bërë modelin e taksimit më afër standardeve të Unionit dhe më mbështetës për ekonominë lokale”, theksohet në kërkesat e propozuara nga Shoqata e Mikrobirrarive Artizanale Shqiptare.
Nga data 1 janar 2023 hyri në fuqi unifikimi i nivelit të akcizës për birrën e prodhuar në vend me atë të birrës së importuar. Prodhimi i vendit para ndryshimeve fiskale ka qenë i tarifuar me 360 lekë/HL për prodhuesit nën 200,000 Hl, ndërsa për prodhimin mbi këtë nivel akciza ishte 710 lekë. Pas ndryshimeve në ligjin “Për akcizat në Republikën e Shqipërisë”, taksa u unifikua në 710 lekë të prodhuesve nën dhe mbi 200,000 Hl, si vendas dhe të huaj.
“Ky ndryshim u argumentua në atë kohë si një masë për të nxitur konkurrencën dhe për të shmangur fragmentimin e tregut, duke konsideruar se tavani ekzistues prej 200 mijë hektolitra në vit për të aplikuar nivel taksimi të reduktuar frenonte rritjen e prodhimit vendas.
Megjithatë, pas afërsisht tre vitesh zbatim, efektet tregojnë një zhvendosje të dukshme të ekuilibrit të tregut në favor të importit:
Pesha e birrës së importuar në konsumin total ka arritur rreth 70%;
Prodhuesit e vegjël artizanalë (me prodhim deri në 10,000 HL/vit) janë më të goditurit, për shkak të pamundësisë për të përballuar të njëjtin nivel akcize si prodhuesit e mëdhenj ndërkombëtar.
Ky efekt shkon në kundërshtim me frymën e Direktivës 92/83/EEC të Bashkimit Europian, e cila u njeh shteteve anëtare të drejtën të aplikojnë ulje të akcizës deri në 50% për prodhuesit e vegjël të birrës, me qëllim mbrojtjen e prodhimeve lokale dhe traditës artizanale, si dhe nxitjen e zhvillimit rural dhe turizmit”, nënvizohet nga Shoqata e Mikrobirrarive.
Prodhimi artizanal i birrës sipas shoqatës së Mikrobirrarive Artizanale Shqiptare përfaqëson një zinxhir të rëndësishëm lokal që përfshin fermerë (grurë, elb, fruta), teknologji, punësim sezonal dhe agroturizëm. Apo edhe një vlerë të shtuar kulturore dhe turistike, pasi birrat artizanale promovojnë identitetin rajonal dhe shijet lokale.
“Por barazimi i akcizës me importin ka sjellë një pabarazi reale konkurrence, pasi prodhuesit e huaj përfitojnë nga shkallë shumë më të mëdha prodhimi dhe struktura kostoje të ulët. Si rezultat, prodhuesit vendas po tkurren dhe një pjesë e tyre kanë ndërprerë aktivitetin”, nënvizohet nga shoqata.
Sipas tyre propozimi për uljen e akcizës me 50% do të rrisë qëndrueshmërisë së prodhuesve të vegjël dhe ruajtje e vendeve të punës në sektor.
Përfshirë zgjerimin e ofertës turistike dhe artizanale, sidomos në zonat rurale. Diversifikim i tregut të birrës, me produkte vendase me identitet të veçantë. Rritje e të ardhurave afatgjata nga taksat indirekte dhe turizmi, për shkak të zhvillimit të zinxhirit lokal të vlerës.
Në konkluzion Shoqata e Mikrobirrarive Shqiptare thekson se në funksion të zhvillimit të qëndrueshëm të industrisë vendase dhe përafrimit me acquis communautaire të BE-së, kërkohet që Ministria e Financave të marrë në shqyrtim korrigjimin e modelit aktual të akcizës për birrën prodhim vendas, duke parashikuar trajtim të diferencuar fiskal për prodhuesit deri në 10,000 HL në vit.
Më 2024 nga Shoqata e Prodhuesve dhe Tregtuesve të Pijeve Alkoolike ndryshimet e miratuar në ligjin “për akcizën” u ankimuna edhe në Gjykata Kushtetuese, por kjo e fundit pas shqyrtimit të padisë vendosi të mbajë në fuqi ligjin e ri “Për akcizat”, që unifikoi nga 1 janari 2023 akcizën te prodhuesit e birrës. Në pretendimet e saj juridike gjykata shprehej se nga ndryshimet nuk cënohej liria ekonomike.
Postimi ” Paketa fiskale 2026, Shoqata e Mikrobirrarive kërkon uljen 50% të akcizës për prodhuesit artizanal ” eshte marre nga Revista Monitor.
