Sektori bankar ka arritur të përmbushë plotësisht deri kërkesat minimale për instrumente të kapitalit rregullator dhe detyrime të pranuara (MREL). Kjo rregullore lidhet me kuadrin e ri që ka sjellë ligji “Për rimëkëmbjen dhe ndërhyrjen e jashtëzakonshme në banka”.
Për vitin 2025, në zbatim të strategjisë të “rikapitalizimit nga brenda” të identifikuar nga Banka e Shqipërisë, 5 nga 11 bankat e sektorit (pesë bankat më të mëdha) duhet të përmbushin kërkesën për MREL.
Kjo strategji nënkupton që këto banka duhet të mbajnë në bilancin e tyre burime të mjaftueshme financiare, të cilat mund të zhvlerësohen dhe të konvertohen në kapital, në rast të ndërhyrjes së jashtëzakonshme.
Në këtë raport, grupi i bankave që duhet të përmbushin kërkesën për MREL identifikohet si “bankat MREL”. Për bankat e tjera, strategjia e përcaktuar nga Banka e Shqipërisë mbetet likuidimi i detyruar, në kushtet kur kjo strategji vlerësohet aktualisht se nuk cenon stabilitetin financiar në vend.
Sipas informacionit të Bankës së Shqipërisë, objektivi i ndërmjetëm i kërkesës për MREL për vitin 2025, arrin mesatarisht në 20.2% të aktiveve ose ekspozimeve të ponderuara me rrezik, kundrejt objektivit të ndërmjetëm të vitit 2024, prej 18.2%.
Gjatë kësaj periudhe, sektori bankar e ka përmbushur plotësisht objektivin e ndërmjetëm, duke ruajtur një kapacitet mesatar të MREL-it në nivelin 22.6% të aktiveve të ponderuara me rrezik. Banka e Shqipërisë vlerëson se bankat kanë qenë aktive në financimin e plotë të kërkesës përfundimtare për MREL.
Objektivi përfundimtar që duhet të përmbushet brenda vitit 2027, mesatarisht qëndron në nivelin 24.9% të aktiveve të ponderuara me rrezik njësoj me një vit më parë, duke reflektuar mosndryshim të kërkesës mbikëqyrëse për kapital shtesë.
Gjatë 6-mujorit 2025, sektori bankar emetoi 5.4 miliardë lekë (nga 1.7 miliardë lekë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë), në formën e obligacioneve me ofertë private. Ky emetim në tregun e kapitalit përfshiu borxh të pa garantuar nga bankat që i nënshtrohen kërkesës për MREL.
Sipas Bankës së Shqipërisë, kapaciteti i tregut të kapitalit për të përthithur këto emetime mbetet i kënaqshëm. Investitorët në treg kanë blerë rreth 90% të vlerës totale të titujve të miratuar për emetim, ku individët përbëjnë bazën kryesore të investitorëve.
Maturiteti i letrave me vlerë të emetuara në tregun e kapitalit në Shqipëri reflekton një rënie të lehtë. Në gjashtëmujorin e parë të vitit 2025, emetimi i titujve të borxhit të pa garantuar, i realizuar në monedhën kombëtare dhe në monedhë të huaj, është bërë për afate maturimi, nga 3 deri në 5 vjet.
Normat e interesit në tregun e kapitalit kanë shënuar ulje, në reflektim të zhvillimeve në tregun financiar, ofertës së titujve dhe natyrës së borxhit të pa garantuar. Gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit 2025, normat e interesit kanë shënuar një ulje prej rreth 0.4% për emetimin në Lekë dhe 0.7% për Euron, krahasuar me totalin e emetimeve, sipas monedhave për vitin 2024.
Në nivel stoku, detyrimet e pranuara për MREL kanë arritur vlerën e 21.7 miliardë lekë në fund të gjashtëmujorit të parë 2025.
Bankat që i nënshtrohen kërkesës për MREL paraqesin zhvillime të qëndrueshme në përfitueshmëri, në linjë me zhvillimet e sektorit. Në fund të gjashtëmujorit të parë 2025, rezultati neto nga interesi për sektorin bankar u ul me 0.4% në terma vjetorë, duke arritur në nivelin 25.9 miliardë lekë.
Marzhi neto nga interesi shënoi një rënie të lehtë, në nivelin 3.9% kundrejt nivelit prej 4.3% që shënonte në fund të vitit 2024./ E.Shehu
Postimi ” Bankat emetuan 5.4 mld lekë obligacione në gjysmën e parë të vitit, interesat në rënie ” eshte marre nga Revista Monitor.
