Kreditimi i ekonomisë u ngadalësua për të dytin muaj radhazi në nëntor, por megjithatë shifrat e deritanishme vjetore ngelen në nivelet më të larta historike. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, kredia e re kishte vlerën e 24.4 miliardë lekëve, në rënie me 10% krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar.
Për 11 muajt e vitit 2024, kredia e re e disbursuar nga sektori bankar ka arritur vlerën e 331.9 miliardë lekëve, në rritje me 21.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2023.
Kredia e re vazhdon të ruajë ritme dyshifrore të rritjes, me rritjen më të lartë në 15 vitet e fundit, pavarësisht se kursi i këmbimit ka vazhduar të ndikojë negativisht edhe këtë vit, duke ulur vlerën e kredisë së dhënë në valutë të huaj.
Duke filluar prej tremujorit të fundit 2023, kreditimi i ekonomisë mori një hov të shpejtë. Rritja u mbështet nga gjallërimi i ndjeshëm i kërkesës në segmentin e biznesit dhe një rimëkëmbje e shpejtë e saj në segmentin e individëve, pas një frenimi gjatë ciklit rritës të normave të interesit, në periudhën 2022-2023.
Këtë vit, edhe Banka e Shqipërisë iu kthye uljes së normave të interesit, që gjithsesi kishin qenë relativisht të ulëta, krahasuar me shumicën e ekonomive të tjera në Europë. Banka Qendrore uli këtë vit dy herë normën bazë të interesit, në korrik dhe nëntor, duke e çuar atë nga 3.25% në 2.75%.
Normat e ulëta të interesit duket se e kanë mbështetur edhe më shumë kërkesën, ndërsa paralelisht gjendja e mirë e bilanceve dhe rritja e oreksit të tyre për rrezik ka ndikuar pozitivisht ofertën për financime.
Kredia për shoqëritë tregtare private për 11-mujorin 2024 arriti në 234 miliardë lekë, në rritje me 28.9% kundrejt të njëjtës periudhë të vitit të kaluar. Kredia për biznesin ka shfaqur rritje pozitive në të gjitha segmentet, por ritmet më të larta janë shënuar në kredinë për pasuri të paluajtshme.
Edhe kreditimi i individëve paraqitet në rritje, në vijim të një cikli pozitiv disavjeçar. Sipas Bankës së Shqipërisë, kredia e re për individë gjatë 11-mujorit 2024 arriti në 94.2 miliardë lekë, në rritje me 14.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Ndërkohë që kredia për pasuri të paluajtshme vazhdon të jetë shtylla kryesore e rritjes edhe tek individët, gjatë vitit 2024 edhe kredia konsumatore paraqitet në përmirësim të ndjeshëm.
Sidoqoftë, leximi i shifrave të kredisë së re duhet bërë me disa rezerva, sepse ajo përfshin edhe rifinancimet e kredive ekzistuese, zhvendosjet e kredive nga një bankë në një tjetër ose edhe konvertimet e kredive nga një monedhë në një tjetrën.
Në fakt, megjithë ngadalësimin e kredisë së re, stoku ose teprica e portofolit të kredisë
për muajin nëntor pësoi një rritje të ndjeshme. Portofoli arriti vlerën e 824.4 miliardë lekëve, në rritje me pothuajse 12 miliardë lekë krahasuar me muajin tetor.
Me bazë vjetore, rritja e kredisë arriti në 14.1%, duke shënuar një rekord të ri për 15 vitet e fundit. E zhveshur nga efekti i forcimit të lekut, rritja e kredisë do të ishte ende në nivele edhe më të larta. Në terma mesatarë, sipas Bankës së Shqipërisë, për 11-muajt e vitit 2024, kursi i këmbimit të euros kishte nivelin e 100.9 lekëve, në rënie me 7.7% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2023.
Rritja vjetore e portofolit të kredisë paraqet ritme të ngjashme rritjeje, si për bizneset, ashtu edhe për individët.
Kredia për bizneset arriti vlerën e 464.2 miliardë lekëve, në rritje me 14.4% krahasuar me nëntorin e vitit 2023. Ndërsa kredia për individët arriti shifrën e 318.7 miliardë lekëve, 13.4% më shumë krahasuar me një vit më parë.
Burimi: Banka e Shqipërisë
Postimi ” Kredia e re ngadalësohet, por rritja e portofolit shënon rekord të ri për 15 vitet e fundit ” eshte marre nga Revista Monitor.
