Çdo vit bota e modës prodhon 92 milionë tonë mbeturina tekstili, një sasi e barabartë me një kamion plot me rroba të zbrazura në landfill çdo sekondë. Nga këto, vetëm më pak se 15% riciklohen siç duhet, ndonjëherë për shkak se veshjet janë bërë nga lloje të ndryshme pëlhure që janë të vështira për t’u klasifikuar sepse etiketat, të cilat supozohet të japin informacion, priten menjëherë pas blerjes ose bëhen të palexueshme nga koha.
Për të kapërcyer këtë problem, një grup studiuesish kanë zhvilluar një sistem të frymëzuar nga ylberi i krahëve të fluturave, i cili planifikon të përfshijë informacionin e nevojshëm në vetë pëlhurën, përmes përdorimit të fibrave që reagojnë ndaj dritës dhe bëhen të dukshme vetëm kur është e nevojshme. duke u konsumuar ose duke u eliminuar përpara riciklimit. Detajet janë publikuar në Advanced Materials Technologies.
“Është si të kesh një barkod të qepur direkt në pëlhurën e veshjes”, shpjegon Mas Shtein, një nga autorët. “Ne mund të personalizojmë vetitë optike të fibrave për t’i bërë ato të dukshme me sy të lirë ose vetëm nga drita infra të kuqe, ose ndonjë kombinim tjetër.” Këto barkode të reja optike përbëhen nga dhjetëra shtresa të alternuara materialesh plastike (në teste janë përdorur akrilik dhe polikarbonat), të cilat kur merren të vetme janë të padukshme, ndërsa në kombinim reflektojnë dritën duke u bërë e dukshme. Materiali plastik i paraformuar fillimisht nxehet dhe më pas tërhiqet mekanikisht derisa të bëhet një fije e hollë: duke rregulluar përzierjen e materialit dhe shpejtësinë e tërheqjes, fibra merr veti të ndryshme optike.
Kjo lloj fije optike është më e shtrenjtë se pëlhurat tradicionale, por duke qenë se do të përbëjë vetëm 1 për qind të të gjithë veshjes, studiuesit vlerësojnë se do të shtojë vetëm 25 cent në koston përfundimtare.
Përveç lehtësimit të riciklimit të veshjeve duke treguar saktësisht se nga janë bërë ato, këto etiketa optike mund t’u ofrojnë konsumatorëve informacion të dobishëm se si dhe ku janë prodhuar rrobat që ata veshin dhe për origjinalitetin e tyre. Sipas Shtein, në të ardhmen do të mund të përdorim celularët tanë për të lexuar këto etiketa optike, të cilat do të jenë të dobishme si për ata që riciklojnë, ashtu edhe për ata që blejnë një veshje.
Burimi: ScanTv.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.
