Sektori privat dhe ai publik kanë rritur stimujt e pagave për punonjësit si një mjet për t’i bërë ballë konkurrencës me tregun e jashtëm të punës.
Sipas INSTAT, në të dhënat e publikuara për PBB me metodën e të ardhurave (tregues i ri) fondi total i pagave në ekonomi arriti në 576 ,8 miliardë lekë në vitin 2023 nga 295.8 miliardë lekë që ishte në vitin 2018 me një zgjerim nominal 45.7 për qind. Por, gjatë të së njëjtës periudhe niveli i përgjithshëm i çmimeve u rit me 18.3 për qind duke bërë që fondi real pagave të ketë pësuar rritje me 27.4 % në 6 vite.
Siç shihet edhe nga tabela e mëposhtme fondi i pagave pësoi rritjen më të fortë pas vitit 2021, kur valët e migrimit te të rinjve u forcuan dhe nga ana tjetër sektori i turizmit rriti kërkesën për punonjës.
Të dhënat zyrtare të INSTAT tregojnë se paga mesatare mujore bruto (paga zyrtare e deklaruar në tatime) arriti në 75,114 lekë në tremujorin e dytë ose 5% më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Në krahasim me tremujorin e parë 2024, rritja ishte vetëm 2% njësoj sa inflacioni.
Rritja më e lartë ishte në sektorin privat me 6.7%, ndërsa në sektorin publik pagat u rritën vetëm 1.8%. Të dhënat tregojnë se pati rritje agresive të pagave ndërmjet tremujorit të dytë 2021 deri në fund të 2023. Këto zhvillime u nxitën nga rritja e pagave në sektorin publik, sidomos pagës minimale e cila u rrit katër herë ndërmjet tremujorit të dytë 2022 deri në fund të vitit 2023.
Sipas të dhënave të INSTAT, rreth 45% të punësuarve sipas deklarimit zyrtar në tatime paguhen nën 50 mijë lekë bruto në muaj. Në totalin e të punësuarve me pagë në tremujorin e dytë, 25% paguheshin deri në pagën minimale.
Në kufirin 40,001-50,000 lekë paguhen 20% e të punësuarve. Më tej në kategorinë e pagave 50.001- 60.000 lekë, paguhen 9.4% e të punësuarve dhe në kategorinë 60.001-95.000 lekë 26.8% e të punësuarve që u takojnë më së shumti punonjësve në administratë.
Por duke qenë se shumica të punësuarve në këtë nivel pagash përbëhen nga mësues infermierë dhe kishin paga nën nivelin e mesatares deri në qershor 2024, pjesa e të punësuarve me pagë që paguhen nën nivelin e pagës mesatare përbën mbi 70% të të punësuarve.
Të dhënat e INSTAT referojnë se në tremujorin e dytë të vitit 2023, së paku pesë sektorë në vend kishin paga më të ulëta se mesatarja. Punonjësit e artit, aktiviteteve argëtuese, industrisë, tregtisë, transportit, hoteleve, restoranteve, ndërtimit, bujqësisë dhe peshkimit paguhen në nivelin e pagës mesatare./B.Hoxha
Burimi: INSTAT, përpunime të Monitor
Postimi ” Fondi real i pagave në ekonomi u rrit me 27% nga 2018-2024 ” eshte marre nga Revista Monitor.
