Vendet e Ballkanit Perëndimor përfshirë Shqipërinë do të duhet të përballen me dilema të mëdha në vazhdim sa i takon zhvillimit të projekteve të energjisë së rinovueshme në përpjekjen për të ruajtur balancën me mbrojtjen e natyrës.
Një raport i “The Nature Conservancy” dhe Sekretariatit të Komunitetit të Energjisë që ka në thelb analizimin e zonave ku energjia po përshpejtohet nënvizon se janë një sërë sfidash që shtrohen para.
Raporti “Projekti Operacional: Përcaktimi zonave të përshpejtimit të të rinovueshmeve” vlerëson se së pari sfidë është rrjeti i energjisë që duhet të zhvillohet me të njëjtat ritme sikurse po zhvillohen projektet e energjisë ku Shqipëria kryeson me një tregues 3.7 herë sa kapaciteti aktual në funksion.
“Interesi për lidhjen e burimeve të ndërmjetme të energjisë diellore dhe të erës me rrjetin e energjisë elektrike është domethënës në palët e komunitetit, duke filluar nga 0,7 herë (Mali i Zi) sa kapaciteti i termocentraleve ekzistues në 3,7 herë (Shqipëri). Ndaj për zgjerimin masiv të projekteve të energjisë së rinovueshme rrjetet e energjisë elektrike duhet të përforcohen dhe modernisohen dhe duhet të sigurohen zgjidhje më fleksibël”, thuhet në raport.
I njëjti gjykon se zhvillimi i burimeve të energjisë së erës dhe diellit mund të ketë efekte të rëndësishme në ekosisteme, biodiversitet dhe komunitete.
Lidhur me këtë raporti referon një studim i kryer së fundi për rajonin pan-evropian, që mbulon gjithashtu disa palë kontraktuese si (Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Serbia) theksuan se qasja e vendosjes “business as usual” (biznes si zakonisht), e cila bazohet kryesisht në maksimizimin e modeleve të mundshme të zhvillimit, synon në mënyrë disproporcionale tipe të mbulimit të tokës me konflikt të lartë (i referohet një studimi të 2024 që lidhet me identifikimin e zonave me konflikt të ulët për zhvillimin e projekteve energjetikë dhe që ka të bëjë me projekte që mund të zhvillohen në toka ku nuk ka zona të mbrojtura apo habitate që dëmtohen).
“Studimi tregoi se afërsisht gjysma e kapacitetit të instaluar si për erën ashtu edhe për diellin ishte ndërtuar kryesisht në toka me konflikt të lartë.
Për më tepër, ai arriti në përfundimin se arritja e objektivave të energjisë së rinovueshme për vitin 2030 ekskluzivisht në tokat me konflikt të ulët do të paraqesë një sfidë të rëndësishme për vendet me objektiva ambicioze të të riniovueshmeve dhe proporcione të larta të tokës me konflikt të lartë, duke përfshirë pothuajse të gjitha PK-të e Ballkanit Perëndimor”, thuhet në raport./ N.Maho
Postimi ” Raporti: Zhvillimi i projekteve të energjisë sfidë për zonat e mbrojtura dhe lidhjen me rrjetin ” eshte marre nga Revista Monitor.
