Skema e pensioneve në vend ka filluar të japë shenja jete” për herë të parë pas kaq shumë vitesh kur deficiti ishte në thellim gradual. Referuar të dhënave zyrtare të Institutit të Sigurimeve Shoqërore të analizuara nga ScanTv ,vihet re se gjatë vitit 2022 të ardhurat nga kontributet e detyrueshme të sigurimeve shoqërore janë rritur me 20.2 miliardë lekë krahasimisht me vitin 2021, ndërsa shpenzimet janë rritur në një nivel më të ulët me afro 15.1 miliardë lekë, çka ka sjellë që deficiti i cili subvencionohet nga buxheti i shtetit të ulet me 6 miliardë lekë apo 54 milionë euro.
Konkretisht vitin që lamë pas janë mbledhur nga kontributet e detyrueshme të sigurimeve shoqërore 133.3 miliardë lekë, ndërsa janë shpenzuar 156.3 miliardë lekë. Subvencioni i buxhetit të shtetit për vitin 2022 arriti në 23 miliardë lekë. Por cilët janë faktorët që kanë ndikuar në shëndoshjen e skemës? Së pari është rritja e pagës minimale.
Kontributet e derdhura përgjatë vitit 2021 janë llogaritur mbi pagën minimale 30 mijë lekë në muaj, ndërsa gjatë vitit 2022 paga ka qenë 34 mijë lekë në muaj dhe po ashtu edhe paga maksimale mbi të cilën është llogaritur kontributi ka qenë më e lartë, çka ka bërë që qytetarët të paguajnë më shumë. Faktori i dytë lidhet me rritjen e numrit të kontribuuesve, ku ndikim pati aksioni antinformalitetit sa i takon futjes në skemë të punonjësve të padeklaruar por edhe deklarimit të pagave reale, çka solli më shumë përfitime në arkën e shtetit. Gjatë vitit të kaluar numri i kontribuuesve u regjistrua në afro 801 mijë, me një rritje prej 10.600 individësh.
Ndikim ka pasur edhe masa e kontributit mujor për të vetëpunësuarit, e cila është rritur përgjatë vitit 2022. Po ashtu ka luajtur rol edhe rënia e numrit të përfituesve të pensionit të pleqërisë. Në raportin e publikuar së fundmi nga Banka Botërore, thuhet se Shqipëria ka bërë përpjekje për të përmirësuar qëndrueshmërinë fiskale të sistemit të pensioneve, por ka një raport të ulët mbështetjeje që nënkupton se përqindja e të punësuarve që kontribuojnë në një plan pensioni është e ulët në krahasim me përqindjen e popullsisë së moshuar që përfiton pension, duke rekomanduar se qeveria duhet të luftojë me qëndrueshmërinë dhe përshtatshmërinë financiare.
Elisabeta Dosku/
Burimi: ScanTv.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.