Shtypi kroat pothuajse nuk lë asnjë ditë pa përmendur mosmarrëveshjen mbi shitjen e aksioneve kontrolluese të kompanisë energjetike INA në vitin 2009, te gjiganti hungarez i naftës MOL.
Kryeministri Andrej Plenkovic e ka bërë rishtetëzimin e INA-s një synim strategjik, dhe ka argumentuar se shitja e saj u realizua në rrethana të dyshimta, duke sugjeruar madje se ka pasur edhe korrupsion të sponsorizuar nga shteti hungarez. Ai ngriti edhe një çështje gjyqësore kundër Zsolt Hernádi, shefit hungarez të kompanisë MOL. Kjo çështje rezultoi në një vendim kundër biznesmenit hungarez, i cili, sipas gjykatës kroate, ishte fajtor se i kishte ofruar ryshfet ish-kryeministrit kroat Ivo Sanader.
Por, që atëherë, shteti kroat ka humbur dy çështje të mëdha gjyqësore kundër kompanisë MOL, një në SHBA dhe një tjetër në Gjykatën e Lartë të Zvicrës, këtë muaj. Në të dyja rastet, gjyqtarët kanë vendosur në favor të palës hungareze, duke e urdhëruar Kroacinë të paguajë për shpenzimet dhe dëmet.
Megjithatë, ajo që nisi si një mosmarrëveshje biznesi, po bëhet më e shëmtuar, duke marrë ngjyrime fyese politike, madje edhe nacionaliste. Politikanët kroatë tani po hedhin publikisht akuza të pabaza ndaj qeverisë hungareze dhe ndaj komunitetit hungarez të biznesit. Ky qëndrim mund të nxisë ndjenjat antihungareze në publikun kroat. Mediat e vendit, veçanërisht ato që mbështesin retorikën e Plenkovic, thërrasin vazhdimisht ekspertë vendas që arrijnë në përfundimin se aksionet e kompanisë MOL në gjigantin kroat të energjisë, po dëmtojnë ekonominë e Kroacisë.
Për shembull, ekonomisti Boris Podobnik, ka pretenduar se mbyllja e rafinerisë së naftës në Rijeka (Fiume) për mirëmbajtje, është një lëvizje e llogaritur nga partneri hungarez, që t’u mundësojë atyre të blejnë naftë me një “çmim tregu” nga pala kroate. Megjithatë, ekonomisti nuk specifikoi se si përfiton kompania hungareze duke e planifikuar mirëmbajtjen në këtë moment të caktuar, ose pse kjo periudhë do të ishte më e dëmshme për interesat kroate.
Nikolla Grmoja nga partia Most, shkoi edhe më larg. Ai deklaroi në Parlament: “Ajo që ju nuk mund të thoni, dhe unë mundem, është se Hungaria, shërbimet e inteligjencës hungareze dhe institucionet hungareze, janë ata që kurdisin planet e kompanisë MOL”. Grmoja e ka gabim sepse shteti hungarez zotëron vetëm 5.2% të kompanisë MOL, ndërsa investitorët ndërkombëtarë kanë mbi 27% të aksioneve. Megjithatë, gazetat kroate e publikojnë me lehtësi një keqinformatë të tillë, pa asnjë koment, duke krijuar përshtypjen se pretendimi i tij për një komplot të shërbimit sekret hungarez kundër Kroacisë, mbështetet në fakte.
Postimi ” Kroacia / Mosmarrëveshjet MOL-INA shndërrohen në retorikë anti-hungareze ” eshte marre nga Revista Monitor.
