Rritja rekord e energjisë diellore dhe rritja e qëndrueshme e erës po udhëheqin largimin e botës nga karburantet fosile në vitin 2025, tregon një raport.
Energjia e prodhuar nga burimet e rinovueshme në botë tejkaloi për herë të parë prodhimin e energjisë nga qymyri gjatë vitit 2025, duke shënuar një pikë kthese për sistemin global të energjisë, sipas një raporti të ri.
Një studim i organizatës për klimën Ember zbuloi se në gjashtëmujorin e parë të vitit, burimet e rinovueshme tejkaluan ritmin e rritjes së kërkesës për energji elektrike në botë, duke çuar në një ulje të lehtë të përdorimit të qymyrit dhe gazit natyror.
Prodhimi i energjisë diellore u rrit me gati një të tretën krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024, duke mbuluar 83% të rritjes së përgjithshme të kërkesës për energji elektrike. Energjia e erës u rrit me pak më shumë se 7%, duke e bërë të mundur që burimet e pastra të zëvendësojnë për herë të parë karburantet fosile.
Kjo arritje përfaqëson “një pikë kthese vendimtare”, tha Małgorzata Wiatros-Motyka, analiste e lartë e energjisë elektrike në Ember dhe autore e raportit. “Energjia diellore dhe ajo e erës po rriten me një ritëm aq të shpejtë sa janë në gjendje të përmbushin kërkesën gjithnjë në rritje të botës për energji elektrike. Kjo shënon fillimin e një epoke të re, ku energjia e pastër po ecën paralelisht me rritjen e kërkesës,” shtoi ajo.
Sipas raportit, Kina dhe India ishin dy vendet që kontribuuan më shumë në rritjen e prodhimit të energjisë së rinovueshme, në kontrast me SHBA-në dhe Europën, të cilat vazhduan të mbështeten më shumë në karburantet fosile.
Një raport i veçantë i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA) parashikon se kapacitetet globale të energjisë së rinovueshme mund të dyfishohen deri në fund të dekadës, me 80% të shtesës që pritet të vijë nga energjia diellore.
“Rritja e kapaciteteve të rinovueshme në vitet e ardhshme do të dominohet nga panelet diellore, por edhe era, hidrocentrali, bioenergjetika dhe gjeotermia do të luajnë rol të rëndësishëm,” tha drejtori ekzekutiv i IEA-së, Fatih Birol. Ai shtoi se Kina do të mbetet tregu më i madh për energjinë e rinovueshme, ndërsa India pritet të bëhet tregu i dytë më i madh deri në fund të dekadës.
“Përveç tregjeve tashmë të zhvilluara, energjia diellore pritet të ketë një rritje të shpejtë në ekonomitë si Arabia Saudite, Pakistani dhe disa vende të Azisë Juglindore,” shtoi Birol.
Sipas Ember, Kina shtoi më shumë kapacitet të ri të energjisë së rinovueshme sesa pjesa tjetër e botës e kombinuar, duke shkaktuar një ulje me 2% të përdorimit të saj të karburanteve fosile në gjashtëmujorin e parë të vitit, krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024.
Në të njëjtën periudhë, India rriti prodhimin e energjisë së rinovueshme më shumë se trefish krahasuar me rritjen e kërkesës për energji elektrike, e cila ishte dukshëm më e dobët këtë vit. Si pasojë, përdorimi i qymyrit dhe gazit në Indi ra me 3.1% dhe 34% respektivisht.
Në kontrast, kërkesa për energji elektrike në SHBA u rrit më shpejt se prodhimi nga burimet e rinovueshme, duke shkaktuar një rritje prej 17% të prodhimit nga qymyri në gjashtëmujorin e parë të vitit.
Në Bashkimin Europian, kërkesa për energji elektrike u rrit lehtë krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, por një rënie e prodhimit të energjisë nga era dhe hidrocentrali për shkak të kushteve të motit bëri që, pavarësisht rritjes së fortë të energjisë diellore, prodhimi nga gazi dhe qymyri të rritej përkatësisht me 14% dhe 1.1%. / The Guardian
Postimi ” Prodhimi global i energjisë së rinovueshme tejkalon për herë të parë qymyrin ” eshte marre nga Revista Monitor.
